Νομίζω ότι ήταν ο μέγας πολιτικός αναλυτής Snake Plissken που είχε πει ότι πολλές μεγάλες πολιτικές καριέρες φτιάχτηκαν από μια συγκυρία και την ικανότητα ενός πολιτικού να την καβαλάει.
Η Θάτσερ κέρδισε δεύτερη τετραετία χάρη στα Φόλκλαντς, ο Μακρόν την έκανε γρήγορα από την κυβέρνηση Ολάντ και κατάφερε να γίνει πρόεδρος της Γαλλίας (με τη βοήθεια, φυσικά, και της πλήρους διαφθοράς της Δεξιάς και διάλυσης των Σοσιαλιστών), ο Ρήγκαν διέλυσε τον Κάρτερ εκμεταλλευόμενος την ομηρεία στην Τεχεράνη… τα παραδείγματα είναι και πολλά και δείχνουν πόσο μετράει να πιάνεις στον αέρα πότε έρχεται το κύμα, και να πηδάς επάνω του όσο ακόμα αυτό φουσκώνει.
Φυσικά. Υπάρχουν και αντιπαραδείγματα: ο Χούβερ, π.χ., στην κρίση του ’29 έπαθε Σόιμπλε και αύξησε τους φόρους για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό, ανοίγοντας το δρόμο για το Νιου Ντιλ του Ρούσβελτ, παρότι ο ίδιος επιχείρησε στην αρχή να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες.
Με τα παραπάνω, θέλω να πω ότι είναι μεγάλη μαγκιά να οσμίζεσαι πού πάει το πράγμα και να μπορείς να αξιοποιείς τη συγκυρία στην πολιτική.
Στην Ελλάδα της κρίσης, το καλύτερο παράδειγμα ανθρώπου που καβάλησε το κύμα την κατάλληλη στιγμή είναι ο Τσίπρας ειδικά και ο ΣΥΡΙΖΑς γενικά. Σε αντίθεση με τους προκατόχους του, ο Τσίπρας δείχνει να αντιλαμβάνεται καλύτερα τη συγκυρία, να ξέρει πώς να την αξιοποιήσει και ταυτόχρονα, ακόμα κι όταν αυτή είναι αρνητική, να μπορεί να βγει αλώβητος (πάλι καλά που δεν πάθαμε και τίποτα…).
Δείτε τους προκατόχους του: ο ΓΑΠ του 46% εξανέμισε το πολιτικό του κεφάλαιο μέσα σε ενάμιση χρόνο (θυμίζω ότι είχε… παραιτηθεί από πρωθυπουργός τον Ιούνιο του 2011, από τηλεφώνου και στον Σαμαρά, αλλά το είχε δεχθεί) κι ο Σαμαράς, τον Νοέμβριο του 2011, αντί να πει, εκλογές εδώ και τώρα, έκαψε το πολιτικό μομέντουμ του με την συγκυβέρνηση Παπαδήμου.
(Παρένθεση: για όσους λεν ότι ο ΣΥΡΙΖΑς από το 2010 ετοιμάζεται για κυβέρνηση, να πω ότι
-Πρώτον, από τα τέλη του 2007 οι δημοσκοπήσεις του έδιναν 20άρια ξεγυρισμένα και χρειάστηκε ο Γρηγορόπουλος, τα επεισόδια και τα «δικαστήρια» στο Μέγκαμου, αλλά και η ίδια η Αλέκα με την περίφημη φράση «ο ΣΥΡΙΖΑς να σταματήσει να καλύπτει τους κουκουλοφόρους», για να ξαναπέσει στα γνωστά τριοτεσσάρια του
-Δεύτερον, μέχρι την κυβέρνηση Παπαδήμου, ο ΣΥΡΙΖΑς εισέπραττε ελάχιστα από τη δυσαρέσκεια για το ΠΑΣΟΚ και χρειάστηκε να αυτοχειριαστεί ολόκληρο το πολιτικό σύστημα για να πάρει τα πάνω του.
Κλείνει η παρένθεση)
Ο Τσίπρας καβάλησε λοιπόν τη συγκυρία το 2012 και από κει και πέρα όλα βαίνουν «κανονικά» για τον ίδιο και το κόμμα του:
-Αρχικά έκανε την περήφανη διαπραγμάτευση. Την πίστευε ο ίδιος ή όχι, λίγη σημασία έχει, το ουσιώδες είναι ότι την έκανε. Απέτυχε, διότι προφανώς δεν είχε στα χέρια του βιώσιμο εναλλακτικό σχέδιο, αλλά και διότι η εντολή που είχε λάβει ήταν «ευρώ πάση θυσία».
-Στη συνέχεια συμβιβάστηκε, αφού πρώτα υποχρέωσε και όλα τα υπόλοιπα κόμματα να συνυπογράψουν το συμβιβασμό, ενώ παράλληλα απέκτησε και ηγετική στόφα με το δημοψήφισμα.
-Μετά έφερε μνημόνιο, πήρε εκλογές, παρότι έχασε σχεδόν το ένα τρίτο του κομματικού/στελεχιακού δυναμικού και στη συνέχεια το εφάρμοσε. Χωρίς μα και μου και ισοδύναμα και θα τα βρούμε και όλα εκείνα που είχαν οδηγήσει ΠΑΣΟΚ και ΝΔ σε πλήρη απαξίωση στα μάτια των δανειστών.
(Νέα παρένθεση: ναι, παιδιά, αυτό είναι το μνημόνιο, με πετσοκομμένες συντάξεις, και μισθούς-φιλοδώρημα και πλειστηριασμούς και Υπερταμεία και κατασχέσεις και απ’ όλα, ΑΥΤΟ ζητούσαν από την αρχή οι δανειστές και αυτό ήταν που ούτε ο ΓΑΠ ούτε ο Σαμαράς ούτε καν ο Παπαδήμος δεν κατάφεραν να εφαρμόσουν. Ξανακλείνει η παρένθεση)
-Και τώρα ετοιμάζεται να τελειώσει με το μνημόνιο και να κηρύξει την επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα, μέρος της οποίας είναι και το κλείσιμο διαφόρων θεμάτων όπως το σκοπιανό ή τα ελληνοτουρκικά (που δεν θα κλείσουν).
Προφανώς, όλα αυτά έχουν και θύματα και δράματα και τεράστιες απώλειες. Ωστόσο, ο ίδιος ο Τσίπρας και οι συν αυτώ λένε κάτι απλό: παλέψαμε, χάσαμε, συμβιβαστήκαμε, εφαρμόσαμε τη συμφωνία –και τίποτα παραπάνω, ε, Βαγγέλη, θυμάσαι το «χαράτσι» στα ακίνητα;- και τώρα τελειώνουμε και βλέπουμε τι θα κάνουμε στη συνέχεια.
Και απέναντι σε αυτό, τι κάνουν οι άλλοι σέρφερς; Τι κάνει ο φιλελεύθερος Κυριάκος; Μα, φυσικά, πλατσουρίζει στα θολά νερά του εθνικισμού, παρέα με Φράγκους, Άνθιμους και χρυσάβγουλα, τρομοκρατημένος μη τύχει και του φύγουν προς τα δεξιά όλοι όσοι με τόσο κόπο μάζεψαν ο Άδωνις κι ο Βορίδης και σφυράει κλέφτικα όταν του θυμίζουν ποιες ήταν οι θέσεις του κόμματός του για την ΠΓΔΜ και το όνομά της.
Κι αυτό, όταν δεν τρώει τα μούτρα του στη Βουλή ή δεν φωτογραφίζεται με κόσμο καθισμένο σε δεμάτια σανό (!) ή δεν χρησιμοποιεί σκίτσα του Αρκά για να επιχειρηματολογήσει στο Κοινοβούλιο ή απορεί γιατί γελάει ο κόσμος όταν δηλώνει «έξι μηνών πολιτικός κρατούμενος» ή μιλάει για εξωγήινους.
Ειδικά για το θέμα της ΠΓΔΜ ο Κυριάκος έχει καταφέρει να κάνει τον Θεοδωράκη να μοιάζει με statesman και να φέρει ακόμα και τον Μαραντζίδη σε απόγνωση, τον Μαραντζίδη που ήταν ικανός στις δημοσκοπήσεις του να κάνει τον Κυριάκο φαβορί για Όσκαρ, Νόμπελ και το γκραν πρι της Μόντσα, ξερωγώ.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Κυριάκος έχει απέναντί του μια κυβέρνηση που κατά τεκμήριο απέτυχε, καθώς δεν υλοποίησε ούτε ένα από όσα ευαγγελιζόταν όταν ζητούσε την ψήφο του κόσμου και η οποία έχει καταφέρει να ξενερώσει την πλειοψηφία όσων την ψήφισαν αρχικά, αλλά και έχει περάσει και εφαρμόζει μέτρα και πολιτικές που ούτε στο όνειρό τους δεν πίστευαν οι δανειστές ότι θα δουν στην Ελλάδα. Κι όμως, με τη συγκυρία να του κλείνει το μάτι πονηρά, αυτός προτιμά να ρίχνει το σερφάκι του σε μικρά και άκακα κυματάκια, νομίζοντας ότι βρίσκεται σε πόιντ μπρέικ ξερωγώ.
Και τι έχει καταφέρει; Να σας πω τι έχει καταφέρει: έχει ταβανιάσει τη συσπείρωση της ΝΔ ενάμιση χρόνο πριν τις εκλογές, έχει υιοθετήσει ρητορική που δεν έχει καμία σχέση με το φιλελεύθερο προφίλ που καλλιεργούσε από το 2004, κάνει αντιπολίτευση τελείως οπορτουνιστική (άρα μικρής διάρκειας και χαμηλού impact) και κυρίως δεν έχει καταφέρει να πείσει μια πιο μετριοπαθή –αλλά κρίσιμη- μάζα ψηφοφόρων ότι δεν θα αποτελέσει ένα κακέκτυπο του Σαμαρά, που ο εξ απορρήτων του είχε πίτσι-πίτσι με χρυσάβγουλα.
Και τι στοίχημα βάζετε ότι με τη στάση που τηρεί για τα συλλαλητήρια για το Σκοπιανό θα καταφέρει να πείσει όλο το μετριοπαθές ψηφοφορικό σώμα να το βάλει στα πόδια; Στην ουσία, υποστηρίζοντας τις παραφροσύνες, όχι μόνο δεν θα εισπράξει, όχι μόνο δεν θα καταφέρει αυτό που ενδόμυχα επιδιώκει (τα συλλαλητήρια να γίνουν εφαλτήριο για διαμαρτυρίες συνολικά κατά της κυβέρνησης), αλλά θα ενισχύσει και τις φυγόκεντρες τάσεις εντός της ΝΔ είτε ενισχύοντας ακραίες φωνές που είναι πιο ορίτζιναλ ακροδεξιοί από τον ίδιο είτε προκαλώντας αποστροφή στα πιο ήπια κομμάτια του κόμματος που τον βλέπουν να σύρεται πίσω από Άνθιμους και Φράγκους.
Προσωπικά θεωρώ ότι δύσκολα θα υπάρξει λύση στο Σκοπιανό. Ωστόσο, ακόμα κι έτσι, ο Τσίπρας εμφανίζεται ως statesman που προσπαθεί για το καλύτερο, θέτοντας όρους και προϋποθέσεις, και ο Κυριάκος ως προσάρτημα των πιο ακραίων εκφάνσεων της δεξιάς στην Ελλάδα. Ναι, παίζει και να αποκόψει πιθανές αποχωρήσεις προς τα δεξιά του, ωστόσο, το κόστος θα είναι τεράστιο και, μαντέψτε, ο άλλος θα συνεχίσει να είναι καβάλα στο κύμα.